Wiele osób zadaje pytanie, czym jest “kościół”? Czy “kościół” (εκκλησια [ekklesia]) – jako termin –  co oznacza w tekstach Pisma Świętego a co dzisiaj?  Odpowiemy na pytania jak inaczej Biblia określa synonimy słowa przetłumaczonego w przekładach polskojęzycznych jako kościół.

Czy εκκλησια [ekklesia] to termin strikte nowotestamentowy?

Natomiast warto zwrócić uwagę na słowo “εκκλησια [ekklesia]”. Oznacza po prostu “zgromadzenie”, “zwołanie”, czy “zbiegowisko” (etymologia greckiego słowa to “z wywołanych”, “z zwołanych”). Nie jest to słowo religijne, ani duchowe. W Nowym Testamencie użyte jest chyba 4 krotnie w innym znaczeniu niż nasz “kościół” (3 razy w kontekście zbiegowiska w Efezie, zwołanego przez złotnika Demetriusza i raz w mowie Szczepana w kontekście Izraela).

Sama grecka etymologia słowa “ekklesia”, nie ma sensu, gdyż jest to hebrajskie słowo tłumaczone, na grekę, a tym słowem jest “kehal” (w greckiej Septuagincie, tłumaczeniu pism Starego Przymierza na grekę, którego używali apostołowie, właśnie “kehal” jest najczęściej tłumaczone na “ekklesia” – w rzadkich przypadkach słowo “edah”, które najczęściej to greckie “synagoge” (pochodzące od słowa “gromadzić”)).

W Septuagincie słowo “kehal” było popularnym określeniem zgromadzenia danego ludu (bardzo często nazywane tak było zgromadzenie Izraela – stąd użycie słowa “ekklesia” w tym kontekście przez Szczepana w stosunku do Izraela).

Jednakże bardzo ciekawe jest słowo “synagoge” (które wcale nie musi i nie powinno oznaczać zawsze żydowskiej synagogi), które używa Jakub w swoim liście: “Bo gdyby na wasze zgromadzenie (“synagōgēn”) przyszedł człowiek….”.

Pierwsze tłumaczenia pism Nowego Przymierza w Anglii dokonał wybitny znawca języków oryginalnych William Tyndale i tłumaczył on “ekklesia”, jako dosłownie “called out ones” (“ci, którzy są powołani”), lub też jako “zgromadzenie” (“congregation”). Późniejsze najpopularniejsze tłumaczenie King James Biblie (Biblia Króla Jakuba) w znacznej mierze korzystała z pracy Tyndal’a, jednak sam król narzucił (pod groźbą rezygnacji z tłumaczenia), aby używali, niektórych wyrazów, takich jak: “kościół” (“church”), chrzest (“baptist”), czy biskup (“bishop”).

W Polsce niestety tłumacze Biblii Gdańskiej (ani wcześniejszej Biblii Brzeskiej) nie zdecydowali się na tłumaczenie takich słów, jak: chrzest (zanurzenie), Chrystus (Pomazaniec), kościół (zgromadzenie). Tłumacze Biblii Warszawskiej natomiast stworzyli bardzo dziwną mieszankę tłumacząc “ekklesia” często jako “zbór” (czyli inaczej zgromadzenie i używają tego słowa też w kontekście Izraela), a czasem jako “kościół”.

zródło: oblubienica.eu

Greckie słowo ekklesia odnosi się do grupy ludzi wywołanych skądś i zgromadzonych w jednym miejscu w konkretnym celu. Nowy Testament określa tak przede wszystkim zgromadzenie ludu Bożego, czyli tych, którzy spotykają się jako obywatele Królestwa Bożego (Ef 2,19), aby oddawać cześć Bogu.

Termin kościół (ekklesia) może się odnosić do lokalnej wspólnoty ludzi wierzących, czyli zboru (Mt 18,17; Dz 15,4), albo dotyczyć Kościoła powszechnego (Mt 16,18; Dz 20,28; Ef 2,21-22).

Kościół – to lud Boga (1Kor 1,2; 10,32; 1P 2,4-10), zgromadzenie ludzi wierzących w Chrystusa i odkupionych dzięki Jego śmierci (1P 1,18-19). Jest to lud pielgrzymujący, nie należący już do tego świata (Hbr 13,12-14). Najważniejszym jego zadaniem jest stałe pozostawanie w bezpośredniej, żywej i osobistej więzi z Bogiem (1P 2,5).

Kościół – to ludzie wywołani (gr. ekkaleo) ze świata i włączeni do Bożego Królestwa.  czymś naturalnym i koniecznym, bo wtedy tylko Bóg staje się naszym Ojcem (2 Kor. 6,16-18).

Kościół jest świątynią Bożą, świątynią Ducha Świętego
(1 Kor 3,16; 2 Kor 6,14-7,1; Ef 2,11-22; 1P 2,4-10).
Wymaga to jego oddzielenia od niesprawiedliwości i niemoralności.Kościół jest Ciałem Chrystusa (1 Kor 6,15; 10,16-17; 12,12-27). Porównanie do ludzkiego ciała wskazuje na to, że nie istnieje prawdziwy Kościół bez żywej łączności jego członków z Chrystusem. Głową tego Ciała jest Chrystus
(Ef 1,22; 4,15; 5,23; Kol 1,18).

Kościół jest oblubienicą Chrystusa (2 Kor 11,2; Ef 5,22-27; Obj 19,7-9). Metafora małżeństwa podkreśla oddanie i wierność Kościoła względem Chrystusa, jak również miłość i bliski związek Chrystusa z Kościołem.

Kościół jest wspólnotą duchową, gr. koinonia (2 Kor 13,14; Flp 2,1). Oznacza to, że przebywa w nim Duch Święty (Łk 11,13; J 7,37,39; 20,22), istnieje jedność Ducha (Ef 4,4), przeżywany jest chrzest w Duchu Świętym
(Dz 1,5; 2,4; 8,14-17; 10,44; 19,1-7). Ludzie znajdujący się w tej wspólnocie powinni okazywać sobie miłość i troskę (J 13,34-35).

Kościół jest duchową służbą (gr. diakonia) wykonywaną przez ludzi, którzy korzystają z nadprzyrodzonych darów (gr. charismata) udzielanych przez Ducha Świętego (Rz 12,6; 1Kor 1,7; 12,4-11.28-31; Ef 4,11). Kościół jest zaangażowany w duchowe zmagania z grzechem i szatanem. W mocy Świętego Ducha walczy mieczem Ducha – Słowem Bożym (Ef 6,17). Duch Święty ożywia w Kościele Słowo Boże, wyzwala ludzi spod panowania szatana i pokonuje wszelkie zło (Dz 26,18; Ef 6,10-18; Hbr 4,12; Obj 1,16; 2,16; 19,15.21).

Kościół jest filarem i wsparciem prawdy (1 Tm 3,15). Kościół musi być dla prawdy wsparciem, aby strzec jej, bronić przed wypaczeniem i fałszywymi nauczycielami (Flp 1,16; Jud 3).

Kościół – to lud mający nadzieję. Nadzieja ta koncentruje się wokół powrotu Chrystusa po swój lud (J 14,3; 1Tm 6,14; 2 Tm 4,8; Tt 2,13; Hbr 9,28).

Istnieje Kościół widzialny i niewidzialny. Kościół niewidzialny to wszyscy prawdziwie wierzący ludzie zjednoczeni wiarą w Chrystusa. Kościół widzialny składa się z lokalnych wspólnot, czyli zborów, których członkami są zarówno wierni zwyciężający grzech (Obj 2,11.17.26), jak i ci, którzy uważają się za chrześcijan, gdy w rzeczywistości są to kłamcy (Obj 2,2), odstępcy (Obj 2,5), ludzie martwi duchowo (Obj 3,1) i obojętni na sprawy Boga (Obj 3,16).

zrodlo: Opracowanie redakcyjne na podstawie Full Life Study Bible.

KOINONIA – CHRZEŚCIJAŃSKA WSPÓLNOTA

W Nowym Testamencie występuje pewna grupa wyrazów zawierających w sobie pojęcie wspólnoty. Najważnieszym z nich jest słowo koinonia. W klasycznej grece oznaczało ono stowarzyszenie lub partnerstwo. Grecy określali nim społeczność ludzi. Koinonia to także wspólnota celów. W grece późniejszego okresu koinonia występuje jako przeciwieństwo pleoneksii – chciwości, charakteryzującej osobę wszystko zagarniającą dla siebie. Koinonia wyraża postawę człowieka, który dzieli się szczodrze z innymi, w przeciwieństwie do postawy egoistycznej, nastawionej jedynie na branie.

W potocznej grece słowo koinonia miało trzy wyraźnie rysujące się znaczenia.

a) Zwykle oznaczało spółkę handlową. W jednym z tekstów papirusowych czytamy, że ktoś stwierdza, iż nie ma ze swym bratem żadnej koinonii, wspólnych interesów.

b) Było używane w odniesieniu do małżeństwa. Dwoje ludzi wstępuje w stan małżeński, aby mieć “koinonię życia”, to znaczy, mieć w życiu wszystko wspólne.

c)  Dotyczy stosunku człowieka do Boga. Epiktet wyraził się o religii jako o dążeniu do posiadania koinonii z Zeusem. Tak więc w grece codziennej koinonia wyrażała ścisłą i bliską zależność.

W Nowym Testamencie słowo koinonia występuje 19 razy. Analizując kontekst tego słowa, dostrzegamy jak wiele obejmuje wspólnota, która powinna charakteryzować życie chrześcijanina:

1. Koinonia – to dzielenie się przyjaźnią i przebywanie w towarzystwie innych ludzi (Dz. 2,42; 2 Kor. 6,14). Interesujące jest to, że przyjaźń ta opiera się na wspólnej wszystkim chrześcijanom wiedzy (1 J. 1,3). Tylko ci, którzy są przyjaciółmi Chrystusa, mogą naprawdę żyć w przyjaźni ze sobą.
2. Koinonia – to dzielenie się z tymi, którzy są mniej szczęśliwi. Trzykrotnie Paweł używa tego słowa w związku z kolektą, jaką zbierał w zborach dla biednych w Jerozolimie (Rz. 15,26; 2 Kor. 9,13; Hbr. 13,16). Zatem, wspólnota chrześcijańska ma swój wymiar praktyczny.
3. Koinonia – oznacza “społeczność w ewangelii” (Flp. 1,5). Paweł dziękuje Filipianom za ich partnerstwo w pracy ewangelizacyjnej.
4. Życie chrześcijańskie to również koinonia w wierze. Chrześcijanin nigdy nie jest jednostką wyizolowaną. Jest jednym spośród wielu wierzących.
5. W życiu chrześcijańskim występuje koinonia (wspólnota) Ducha
   (2 Kor. 13,14; Flp. 2,1). Chrześcijanin żyje w obecności, pod przewodnictwem i pomocną opieką Ducha Świętego.
6. Chrześcijanin doświadcza też koinonii z Chrystusem (1 Kor. 1,9). Wspólnota ta wyraża się szczególnie w czasie Wieczerzy Pańskiej
   (1 Kor. 10,16). Kielich i chleb to najważniejsza koinonia z ciałem i krwią Chrystusa. W tym przymierzu chrześcijanie odnajdują Chrystusa i siebie nawzajem. A co za tym idzie, ta wspólnota z Chrystusem daje też chrześcijaninowi przywilej uczestniczenia w Jego cierpieniu (Flp. 3,10). Cierpiący chrześcijanin odnajduje swą radość w tym, że dzieli to cierpienie z Chrystusem.
7. Życie chrześcijańskie wyróżnia się koinonią z Bogiem (1 J. 1,3). Trzeba jednak mieć świadomość tego, że wspólnota ta jest uwarunkowana etycznie, gdyż nie jest ona przeznaczona dla tych, którzy wybrali chodzenie drogą ciemności (1 J. 1,6). Chrześcijańska koinonia stanowi więzy, które łączą chrześcijan ze sobą nawzajem, z Bogiem i z Chrystusem.

opr. redakcyjne na podstawie: William Barclay (New Testament Words)

Mieszkaniem i Przybytkiem Bożym jesteśmy jako wierzący w Chrystusie:

Jak. 4:5

“Albo czy sądzicie, że na próżno Pismo mówi: Zazdrośnie chce On mieć tylko dla siebie ducha, któremu dał w nas mieszkanie?

Efezjan 2:18-22

“Albowiem przez niego mamy dostęp do Ojca, jedni i drudzy w jednym Duchu.

Tak więc już nie jesteście obcymi i przychodniami, lecz współobywatelami świętych i domownikami Boga, Zbudowani na fundamencie apostołów i proroków, którego kamieniem węgielnym jest sam Chrystus Jahusza, Na którym cała budowa mocno spojona rośnie w przybytek święty w Panu, Na którym i wy się wespół budujecie na mieszkanie Boże w Duchu.”

Kompilacja: Agnieszka Veduta pastor, apostoł i ewangelista w @kościółDuchaŚwiętego